گونه‌شناسی جریان‌شناسی‌های فکری-فرهنگی در ایران معاصر

author

  • فرشاد مهدی پور دانشجوی دکتری سیاستگذاری فرهنگی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
Abstract:

جریان‌های فکری-فرهنگی هر کدام به اعتباری جریان نامیده شده‌اند؛‌ این اعتبار ناشی از آرای آنان، کنش‌گران مطرح، تاثیرات عینی در صحنه اجتماع، گروه‌های حامی و... است، اما با کدامین معیار یا براساس کدام مقسمی، می‌توان تصویری از فضای نظری جامعه ایران در سده اخیر به‌دست داد. این پرسش اصلی مقاله حاضر است که تلاش شده با استفاده از منابع مختلف، اصلی‌ترین مبانی یا مبادی تفکیک و تقسیم‌ جریان‌های فرهنگی کشور را روشن کند و در نتیجه مدعی است که جریان‌شناسی معاصر در ایران ذیل این شکاف‌ها یا مسائل قابل احضا و دسته‌بندی هستند: دین، هویت، سنت و تجدد، روشن‌فکری، حکومت دینی (اسلام سیاسی) و فرهنگ.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

گونه شناسی جریان شناسی های فکری-فرهنگی در ایران معاصر

جریان های فکری-فرهنگی هر کدام به اعتباری جریان نامیده شده اند؛ این اعتبار ناشی از آرای آنان، کنش گران مطرح، تاثیرات عینی در صحنه اجتماع، گروه های حامی و... است، اما با کدامین معیار یا براساس کدام مقسمی، می توان تصویری از فضای نظری جامعه ایران در سده اخیر به دست داد. این پرسش اصلی مقاله حاضر است که تلاش شده با استفاده از منابع مختلف، اصلی ترین مبانی یا مبادی تفکیک و تقسیم جریان های فرهنگی کشور ر...

full text

گونهشناسی جای‌نام‌ها در جغرافیای تاریخی ایران

نام‌ها به تأثیر از عوامل گوناگون بر یک مکان جغرافیایی اطلاق می‌شوند و ریشه در نام موضوعات گوناگون دارند. جای‌نام‌ها با هویت ملی و پیشینة تاریخی یک جامعه و سرزمین در ارتباط هستند؛ نام ها جزئیاتی از فرهنگ و تاریخ و ادبیات یک منطقه را با خود منتقل می‌کنند و مانند تحولات و رویدادهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، بیان‌کنندة اهداف، گرایش‌ها، بینش، عملکرد افراد، گروه‌ها و جوامع یک سرزمین هستند. از...

full text

تبارشناسی جریان های فرهنگی در ایران معاصر

شناخت جریان های فرهنگی معاصر و چگونگی پیدایش و سیر تحولات آنها از مهم ترین مباحثی است، که پژوهشگران را در حوزه های مختلف به خود مشغول ساخته است. این جریان ها در تعیین خط مشی اساسی جامعه و جهت دهی به تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آن تأثیرات زیادی داشته است. مقاله حاضر در صدد است، چگونگی آشنایی جامعۀ ایرانی با فرهنگ و اندیشه غربی و پیدایش جریان های نوپدید و نسبت آنها با جریان های قدمایی را با ا...

full text

نخستین صورت سازه فرهنگی «غرب» و «تجدد» در ایران معاصر

   «غرب» و « تجدد» در جامعه ایران مبدل به سازه فرهنگی پراهمیتی شده است که در شکل گیریِ بخش مهمی از دگرگونی های اجتماعی، تأثیر گذاشته است. نخستین صورت این سازه فرهنگی تقریباً در دوره قاجاری برساخته شده است . بر اساس چارچوب مفهومی جامعه شناسی فرهنگی الگزاندر و برمبنای سفرنامه های ایرانی های اروپا(ئی) دیده، می توان فرآیند آغازینِ برساخته شدن این سازه فرهنگی را نشان داد. غرب و تجدد در دوره قاجاری ، نم...

full text

پروبلماتیک ایران: نظریۀ سیاستِ هویت در جریان‌های فکری معاصر ایران با تمرکز بر آرای جواد طباطبایی

این مقاله در تلاش است تا نشان دهد که چگونه دیدگاه سیاست آلمانی در مجادلات روشنفکری معاصر ایران، به ویژه منظومۀ فکری جواد طباطبایی چشم‌اندازی را برای تبیین پروبلماتیک ایران یا به عبارتی، بحران هویت ایرانی با استفاده از ابزارهای نظری و مفهومی پدید می‌آورد. بر این اساس، مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که چگونه دانش سیاست آلمانی در الگوی نظری طباطبایی برای اندیشیدن به آنچه او "پروبلماتیک ایران" می...

full text

تبیین اهمیت شناخت مفاخر برای اعتلای هویت فرهنگی معاصر ایران

  امروزه و در مواجهه با فرهنگ جهانی‌سازی، اهمیت هویت‌های قومی و ملی در عرصه‌های خرد و کلان فرهنگی حائز اهمیت بیشتری می‌شود. مفاخر یک ملت رابطه‌ای مستقیم با هویت و خودباوری فرهنگی آن ملت در فرایند جهانی‌سازی دارند. مفاخر افراد یا پدیده‌هایی هستند که می‌توان ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 2

pages  7- 30

publication date 2014-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023